III) PHƯƠNG THỨC THANH TOÁN GHI SỔ (OPEN ACCOUNT)
1. Khái niệm
Phương thức thanh toán ghi sổ trong thanh toán quốc tế, còn gọi là Open Account, là một hình thức mà người bán (nhà xuất khẩu) giao hàng cho người mua (nhà nhập khẩu) trước, sau đó người mua thanh toán sau theo thời hạn đã thỏa thuận. Đây là một phương thức khá phổ biến trong giao dịch quốc tế, đặc biệt giữa các đối tác có quan hệ lâu dài và tin cậy.
2. Đặc điểm
Rủi ro cao cho người bán: Người bán phải giao hàng trước khi nhận được thanh toán, do đó họ phải tin tưởng rằng người mua sẽ thanh toán đúng hạn.
Lợi ích cho người mua: Người mua có thể nhận hàng và kiểm tra chất lượng hàng hóa trước khi thanh toán, giúp giảm rủi ro cho họ và cải thiện dòng tiền.
Thời hạn thanh toán linh hoạt: Thời gian thanh toán thường được thỏa thuận trước, có thể kéo dài từ 30 đến 90 ngày sau khi hàng được giao.
3. Diễn giải quy trình
(1) Nhà xuất khẩu giao hàng và bộ chứng từ cho nhà nhập khẩu.
- Giao hàng: Người bán thực hiện giao hàng cho người mua theo điều kiện đã thỏa thuận trong hợp đồng (CIF, FOB, DDP...).
- Gửi chứng từ: Nhà xuất khẩu sẽ cung cấp bộ chứng từ cho nhà nhập khẩu để chứng minh việc giao hàng, thường bao gồm:
- Vận đơn (Bill of Lading) hoặc chứng từ vận tải khác.
- Hóa đơn thương mại (Commercial Invoice).
- Chứng nhận xuất xứ (Certificate of Origin).
- Giấy chứng nhận kiểm dịch (nếu có yêu cầu).
- Danh sách đóng gói (Packing List).
- Các chứng từ khác theo yêu cầu của hợp đồng hoặc luật pháp quốc tế.
(2) Nhà xuất khẩu gửi giấy báo nợ cho nhà nhập khẩu. Giấy báo nợ ghi rõ chi tiết số tiền mà nhà nhập khẩu phải trả cho nhà xuất khẩu, kèm theo thông tin về thời hạn thanh toán (thường là 30, 60, 90 ngày...).
(3) Khi đến thời hạn thanh toán, nhà nhập khẩu đến ngân hàng tại nước họ để làm thủ tục chuyển tiền cho nhà xuất khẩu.
(4) Ngân hàng bên nước nhập khẩu chuyển trả tiền cho ngân hàng bên nước xuất khẩu: ngân hàng của nhà nhập khẩu sẽ xử lý lệnh chuyển tiền quốc tế, thông qua hệ thống thanh toán quốc tế như SWIFT (Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication). Lệnh chuyển tiền sẽ đi qua các kênh ngân hàng để tới ngân hàng nhận của nhà xuất khẩu.
(5) Ngân hàng của nhà xuất khẩu khi nhận được số tiền chuyển đến từ ngân hàng nhập khẩu sẽ ghi có vào tài khoản của nhà xuất khẩu.